nazara alınız, tâ Sânii bilesiniz." İşte o vakit, delil olan san'at, mârifet-i Sâni olan neticeden daha hafî ve daha gamız ve kaide-i istidlâle münafi olduğundan, bazı zevahiri, efkâra göre imâle olunmuştur. Bu ise, ya müstetbeü't-terâkip kabilesinden veya kinâî nev'inden olduğu için, medar-ı sıdk ve kizb olmaz. Meselâ, قَالَ lâfzındaki elif elif'tir. Aslı vav olsa, kâf olsa, ne olursa olsun tesir etmez.
Ey birader, insaf et: Acaba şu üç nokta-i itiraz cemi' a'sarda cemi' insanların irşadları için inzal olunan Kur'ân'ın i'câzına en zahir delil değil midir? Evet.
وَالَّذِى عَلَّمَ الْقُرْاٰنَ الْمُعْجِزَ اِنَّ نَظَرَ الْبَشِيرَ النَّذِيرَ وَبَصِيرَتَهُ النَّقَّادَةَ اَدَقُّ وَاَجَلُّ وَاَجْلٰى وَاَنْفَذُ مِنْ اَنْ يَلْتَبِسَ اَوْ يَشْتَبِهَ عَلَيْهِ الْحَقِيقَةُ بِالْخَيَالِ وَاِنَّ مَسْلَكَهُ الْحَقَّ اَغْنٰى وَاَعْلٰى وَاَنْزَهَ وَاَرْفَعَ مِنْ اَنْ يُدَلِّسَ اَوْ يُغَالِطَ عَلَى النَّاسِ [1] * [2]
Neam, hayalin ne haddi vardır ki, nurefşan olan nazarına karşı kendini hakikat gösterebilsin? Evet, mesleği nefs-i hak ve mezhebi ayn-ı sıdktır. Hak ise, tedlis ve tağlit etmekten müstağnîdir.
Beşinci Meslek
Mârufe ve meşhure olan havarık-ı zahire ve mu'cizat-ı mahsusadır. Siyer ve tarihin kitapları onlarla meşhundur. Ulemâ-yı kiram (cezahümüllahu hayran)